Współcześnie znacznie wzrosła nasza świadomość względem tego, co jemy. Wybieramy produkty zdrowsze, często naturalne, posiadające jak najwięcej witamin i składników odżywczych, bez konserwantów i substancji szkodliwych dla naszego organizmu.
Bardzo kontrowersyjnym artykułem jest sól – od lat toczy się spór, czy w ogóle powinniśmy jej używać, a jeśli tak, to którego jej rodzaju? Która jest zdrowsza – zwykła, kuchenna, czy może popularna ostatnio różowa sól himalajska? Rozwiewamy wątpliwości.
Czym jest sól?
Kiedyś była tak cenna, że w niektórych krajach stanowiła walutę. Dziś, powszechnie znana i ogólnodostępna, jest obowiązkowym wyposażeniem każdej kuchni. Sól, bo o niej mowa, to obok pieprzu najpopularniejsza przyprawa na świecie. Jest minerałem krystalicznym, który budują dwa ważne pierwiastki: sód (Na) i chlor (Cl).
Wydobywa się ją przede wszystkim z kopalń, ale może być również wytwarzana w procesie odparowywania wody morskiej (lub innych wód bogatych w minerały). Współcześnie na rynku jest dostępnych wiele rodzajów soli, które różnią się od siebie smakiem, wyglądem, kolorem, teksturą i zawartością składników mineralnych.
Wśród najpopularniejszych odmian soli wyróżniamy:
- sól zwykłą, zwaną również kuchenną, stołową lub warzoną;
- sól himalajską;
- sól morską;
- sól kamienną naturalną;
- oraz inne, mniej znane, na przykład: sól hawajską, czarną sól indyjską, sól wędzoną czy sól bambusową.
Sól zwykła (kuchenna)
Sól kuchenna, zwana także stołową lub warzoną, to najpopularniejszy i najczęściej stosowany rodzaj soli. Jej warzenie związane jest z procesem odparowywania na gorąco roztworu wodnego soli kamiennej (tak zwanej solanki), podczas którego usuwanych jest większość zanieczyszczeń oraz innych pierwiastków śladowych.
Otrzymane w ten sposób kryształki to prawie stuprocentowy chlorek sodu (NaCl), do którego później dodaje się substancje zapobiegające sklejaniu się. W Polsce (oraz w wielu innych krajach) sól kuchenna wzbogacona jest również profilaktycznie o jod, który ma zapobiegać chorobom tarczycy.
Ze względu na wielokrotne przetwarzanie i oczyszczanie często mówi się, że ten rodzaj soli jest gorszy (mniej zdrowszy) w porównaniu z innymi.
Sól himalajska
Sol himalajska wydobywana jest w Pakistanie – we wschodnim pasie gór Karakorum i Himalajach. Jej kryształki posiadają charakterystyczną, atrakcyjną barwę: od białej i przezroczystej, przez różową, aż do czerwonawej i ciemnoczerwonej.
Jako produkt wydobywany z suchych, starych pokładów, jest wolna od zanieczyszczeń, niewzbogacona chemicznie, nieprzetwarzana i niewybielana.
Sól himalajska bogata w pierwiastki i minerały
Sól himalajska zalicza się do soli krystalicznych. W większości (blisko 97%) składa się z czystego chlorku sodu. Pozostała część to bogactwo cennych dla zdrowia minerałów, wśród których znajdują się między innymi: wapń, magnez, potas, żelazo, fluor, siarka, chrom, mangan, miedź czy cynk. Łącznie jest to ponad osiemdziesiąt pierwiastków ważnych dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu.
Sól zwykła czy himalajska – która jest zdrowsza?
Powszechnie uważa się, że sól himalajska jest zdrowsza, niż ta stołowa – nie jest dodatkowo przetwarzana i zawiera o wiele więcej minerałów. Współczesne badania jednak nie potwierdziły tej tezy
Warto pamiętać, że sól to przede wszystkim chlorek sodu, a ilość obecnych w niej składników mineralnych jest zbyt mała, by z żywieniowego punktu widzenia mieć jakiekolwiek znaczenie.
I chociaż sól himalajska faktycznie zawiera o wiele więcej pierwiastków, to nie może być ona traktowana jako podstawowe źródło tych minerałów. Te powinny być pozyskiwane z innych, pełnowartościowych produktów.
Którą sól wybrać?
Fakt, że trudno jest wskazać sól zdrowszą nie oznacza, że między poszczególnymi jej rodzajami nie ma żadnych różnic. Te dotyczą jednak nie właściwości zdrowotnych, ale smaku, wyglądu, konsystencji, a także sposobu pozyskiwania oraz ceny.
Wybór odpowiedniego rodzaju zależy więc w dużej mierze od własnych preferencji: dla jednych będzie to drobno zmielony proszek delikatnie podkreślający smak potraw, a dla innych twarde kryształki nadające niebanalnego charakteru.
Za każdym razem warto natomiast upewnić się, że wybrana przez nas sól nie posiada dodatkowych substancji. Wszelkie informacje powinny być zamieszczone na etykiecie od producenta. By mieć stuprocentową pewność i gwarancję jakości, warto kupować sól w sklepach ze zdrową żywnością.
Czy powinniśmy unikać spożywania soli?
Współczesne badania wykazują, że człowiek spożywa o wiele więcej sodu, niż powinien. Może to prowadzić do zaburzeń pracy serca, powodować nadciśnienie lub powstawania kamieni nerkowych. I chociaż sól to jeden z niezbędnych dla człowieka składników, należy kontrolować ilości, jakich dostarczamy jej do organizmu.
Według wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), powinno być to 5 gramów na dzień ze wszystkich źródeł. Na pewno nie powinniśmy całkowicie zrezygnować z soli, ale warto ograniczyć i kontrolować jej spożywanie.
Publikacja powstała we współpracy ze sklepem Promienie Słońca oferującym orzechy, bakalie, suszone owoce i produkty do domowej spiżarni.
