Na przestrzeni setek lat w historii dochodziło do niezliczonych skandali religijnych. Dotyczy to w szczególności największego kościoła na świecie – Kościoła katolickiego. Instytucja ta ma dość kontrowersyjną historię sięgającą kilku wieków. O niektórych z nich księża raczej nie lubią rozmawiać.
Kościół katolicki. Historia nie zawsze kolorowa
Kościół katolicki, jako największa chrześcijańska struktura na świecie, ma długą i złożoną historię. Niestety, obfituje ona również w liczne skandale i kontrowersje, które rzucają cień na jego wizerunek. Wiele z tych skandali wyszło na jaw stosunkowo niedawno, ale korzenie niektórych sięgają bardzo odległej przeszłości.
Papieże – ich ekscesy i fetysze
Jednym z najbardziej kontrowersyjnych papieży był Aleksander VI (1492-1503), znany ze swojego rozwiązłego stylu życia. Przypisuje mu się organizację tzw. „Bankietu Kasztanów” w 1501 roku, podczas którego miały miejsce orgiastyczne praktyki z udziałem nagich kobiet.
Papież miał nawet oferować nagrody za najbardziej „wydajnych” uczestników tego wydarzenia. Mówi się, że osobiście zmusił nawet 50 kobiet do rozebrania się i „klęczenia wokół ich stóp jak świnie” w rzuconych na podłodze kasztanach.
Innym papieżem, którego działania budzą kontrowersje, był Bonifacy VIII (1294-1303). Oskarżany o molestowanie kobiet i dzieci, a także o herezję i sodomię, został pośmiertnie potępiony. Jego okrucieństwo przejawiało się również w działaniach politycznych. Przypisuje mu się zniszczenie miasta Palestrina i śmierć około 6000 jego mieszkańców.
Krucjaty i prześladowania
Wyprawy krzyżowe (1095-1291) stanowią jeden z najdłuższych i najbardziej krwawych rozdziałów w historii Kościoła. Początkowo mające na celu odbicie Jerozolimy z rąk muzułmanów, przerodziły się w trwającą prawie 200 lat serię konfliktów, w których zginęło szacunkowo 1,7 miliona ludzi.
Ofiarami padali nie tylko muzułmanie, ale także Żydzi, którzy byli zmuszani do konwersji lub zabijani.
Polowania na czarownice
Po ogłoszeniu przez papieża Innocentego VIII w 1484 roku, że czarownice są realne, rozpoczęła się era prześladowań. Publikacja „Malleus Maleficarum” (1487) dała podstawy teoretyczne do tych działań.
Szacuje się, że w wyniku polowań na czarownice życie straciło od 40 000 do 50 000 osób, głównie kobiet. Proceder ten trwał przez stulecia, z ostatnimi udokumentowanymi przypadkami w XVIII wieku. Niektóre dokumenty wskazują na rok 1793 jako ostatnią odnotowaną tego typu egzekucję, która miała miejsce w Polsce.
Prześladowania templariuszy
Zakon templariuszy, założony w 1118 roku, odegrał znaczącą rolę podczas wypraw krzyżowych. Jednak w 1307 roku, pod naciskiem króla Francji Filipa IV, papież Klemens V rozpoczął prześladowania zakonu. Do 1312 roku zakon został rozwiązany, a wielu jego członków spalono na stosie.
Spalenie na stosie Joanny d’Arc
Słynna francuska bohaterka narodowa została spalona na stosie w 1431 roku po procesie przeprowadzonym przez Kościół. Jednym z głównych zarzutów było noszenie męskiego stroju. Ironią losu jest fakt, że kilkaset lat później ta sama instytucja uznała ją za świętą.
Stosunek do nauki i myśli niezależnej
Kościół wielokrotnie wchodził w konflikt z nauką i niezależnymi myślicielami. Galileusz został zmuszony do wyparcia się swoich teorii heliocentrycznych i spędził resztę życia w areszcie domowym. Jan Hus, czeski teolog i reformator, został spalony na stosie w 1415 roku za krytykę Kościoła.
William Tyndale, który przetłumaczył Biblię na język angielski, również został spalony na stosie. John Wycliffe, prekursor protestantyzmu, został pośmiertnie uznany za heretyka, a jego szczątki ekshumowano i spalono.
Warto też wspomnieć o czymś z naszego krajowego podwórka. Ponad 400 lat temu, bo w 1616 roku, Kuria Rzymska potępiła dwa podstawowe twierdzenia zawarte w dziele Mikołaja Kopernika „O obrotach ciał niebieskich”. Ostatecznie po latach się z tego wycofano.
W 1624 roku papież Urban VIII stwierdził, że „Kościół nigdy nie uznał dzieł Kopernika za heretyckie i tego nie uczyni”.
Kontrowersje współczesne
W XX i XXI wieku Kościół katolicki musiał zmierzyć się z oskarżeniami o bierność wobec Holokaustu. Przez wiele lat papież Pius XII był krytykowany za całkowite ignorowanie relacji naocznych świadków masowych egzekucji ludności żydowskiej przez nazistów. Kościół za czasów jego panowania przymykał oko na działania Hitlera.
Nowe dowody ujawnione w 2020 r. przez Watykan sugerują, że we wrześniu 1942 r. asystent papieża otrzymał naoczny raport o prześladowaniach Żydów w Warszawie. Nic z tym nie zrobiono.
Kościół zmaga się w ostatnich latach również z licznymi skandalami związanymi z wykorzystywaniem seksualnym nieletnich przez duchownych. Dopiero w ostatnich latach, za pontyfikatu papieża Franciszka, Kościół zaczął otwarcie przyznawać się do tych problemów i podejmować kroki, by stanąć w prawdzie i rozliczyć się z tych występków przed wiernymi.
