Wśród propozycji ekspertów MFW znalazła się propozycja wprowadzenia podatku katastralnego, który mógłby zwiększyć obciążenia właścicieli nieruchomości nawet kilkudziesięciokrotnie. Eksperci sugerują, że ta radykalna zmiana może być kluczem do poprawy finansów publicznych kraju.
Rewolucja w podatkach od nieruchomości? MFW sugeruje radykalne zmiany
Skala potencjalnych zmian jest ogromna. Obecnie właściciel 50-metrowego mieszkania płaci rocznie zaledwie 56 złotych podatku od nieruchomości. Po wprowadzeniu podatku katastralnego, przy stawce 1 procent wartości lokalu, kwota ta mogłaby wzrosnąć do 6 tysięcy złotych rocznie. To oznacza miesięczne obciążenie w wysokości 500 złotych.
Sytuacja właścicieli domów przedstawia się jeszcze dramatyczniej – posiadacz 120-metrowego domu wartego milion złotych musiałby liczyć się z podatkiem rzędu 10 tysięcy złotych rocznie, czyli ponad 800 złotych miesięcznie.
Nawet przy znaczącym obniżeniu stawki podatku katastralnego do 0,25 procent, obciążenia i tak pozostałyby wielokrotnie wyższe niż obecne. Dla porównania – w 2025 roku stawka maksymalna podatku od nieruchomości wzrośnie jedynie z 1,07 zł do 1,12 zł za metr kwadratowy. To pokazuje przepaść między obecnym system a proponowanymi zmianami.
Mimo nacisków ze strony MFW, wprowadzenie podatku katastralnego napotyka poważne przeszkody. Fundamentalnym problemem jest brak odpowiedniej infrastruktury – szczegółowych katastrów zawierających wyceny wszystkich nieruchomości w Polsce. Doświadczenia z tworzeniem Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków pokazują, że proces ten może być długotrwały i skomplikowany.
Podatek katastralny? Minister finansów zaprzecza
Ministerstwo Finansów oficjalnie zaprzecza planom wprowadzenia tego typu daniny. Temat podatku katastralnego powracał już kilkakrotnie od początku lat 90., ostatnio w strategii podatkowej rządu z 2004 roku. Za każdym razem główną przeszkodą okazywała się konieczność stworzenia szczegółowej bazy danych o nieruchomościach.
Eksperci MFW podkreślają jednak, że zaostrzenie polityki fiskalnej jest niezbędne dla dalszego rozwoju Polski. Wśród innych rekomendacji znalazły się: zwiększenie progresywności podatku PIT, przegląd zasad opodatkowania samozatrudnionych oraz ograniczenie stosowania obniżonych stawek VAT. Fundusz sugeruje również powiązanie wieku emerytalnego z przewidywaną długością życia.
Szczególną uwagę zwraca propozycja selektywnego wprowadzenia podatku katastralnego – na przykład dla tzw. flipperów, czyli osób spekulujących na rynku nieruchomości. Taki pomysł pojawił się wiosną tego roku w propozycjach Lewicy. Ministerstwo Finansów jednak nie podjęło tej inicjatywy, wskazując że podobne cele można osiągnąć poprzez modyfikację istniejących przepisów o podatkach lokalnych.
Najbliższe miesiące pokażą, czy rekomendacje MFW zostaną w ogóle wzięte pod uwagę przez polski rząd. Na razie wydaje się, że koszty polityczne i techniczne wyzwania związane z wprowadzeniem podatku katastralnego mogą skutecznie powstrzymać realizację tego projektu. Nie zmienia to jednak faktu, że presja na zwiększenie dochodów budżetowych z tytułu opodatkowania nieruchomości będzie najprawdopodobniej rosła.
