Historia snusu sięga początków stosowania tytoniu w Europie. W XVI wieku francuski ambasador Jean Nicot wysuszył i zmielił liście tytoniu, tworząc proszek – pierwszą wersję snuffu – który podarował Katarzynie Medycejskiej jako lekarstwo na migreny. Zjawisko to szybko rozprzestrzeniło się we Francji, a w XVII wieku dotarło do Szwecji.
Narodziny saszetek nikotynowych bez tytoniu
Tam, w XVIII wieku, lokalni rolnicy, szczególnie w regionach Skåne i Mälardalen, zaczęli uprawiać tytoń i przetwarzać go na wilgotny proszek – snus, który wkładano pod wargę dla długotrwałego działania nikotyny .
W 1753 roku Petter Swartz uruchomił w Norrköping pierwszą fabrykę snusu. Kilka dekad później, w 1822 roku, Jakob Fredrik Ljunglöf wprowadził przełomową metodę pasteryzacji zamiast fermentacji – co przyspieszyło produkcję i zmniejszyło ryzyko skażenia mikrobiologicznego snusu.
Na początku XX wieku przemysł tytoniowy w Szwecji został znacjonalizowany – w 1915 roku państwowy monopol ograniczył liczbę dostępnych marek do kilkudziesięciu . W latach 60. monopolu zaniechano.
Na przełomie XXI wieku pojawił się pomysł na produkt bez zawartości tytoniu – nikotynowe saszetki. Pierwsze próby w Szwecji pojawiły się już na początku lat 2000. Saszetki nikotynowe różnią się od tradycyjnego snusu – są białe, bez tytoniu, bez uciążliwego zapachu i nikotyny pochodzenia liściastego. To dyskretna, nowoczesna forma dozowania nikotyny, dostępna w wielu smakach i mocach.
Nowa generacja woreczków nikotynowych XQS
Marka XQS, założona w 2006 roku w Szwecji, była jednym z pionierów w segmencie beztytoniowych saszetek. Początkowo oferowała produkty bez nikotyny, by później wprowadzić woreczki nikotynowe. XQS wyróżnia się szeroką gamą smaków – np. frost bite, fizzy cola, cactus sour – i różnymi poziomami nikotyny (4 mg, 8 mg, 10 mg), a w Polsce są sprzedawane przez xqs.com/pl.
Firma podkreśla dbałość o jakość (produkcja ma nadal miejsce w Szwecji), ekologię (opakowania recyklingowe) i szeroki wybór smaków . To przykład, jak tradycja spotyka się z innowacją – wywodząc się ze skndynawskiego dziedzictwa, a jednocześnie odpowiadając na współczesne oczekiwania: brak tytoniu, dyskrecja, komfort.
Snus – produkt narodowy Szwecji – ewoluował od wilgotnych, tytoniowych mieszanek w XVIII wieku, poprzez , aż po szwedzką rewolucję przemysłową i pasteryzację w XIX wieku. XX wiek przyniósł ujednolicenie i państwowy nadzór, a XXI wiek – rewolucyjną zmianę: saszetki nikotynowe bez tytoniu, które oferują nowoczesne, dyskretne formy dostarczania nikotyny.
Marki takie jak XQS, sięgające po szwedzką tradycję, ale promujące beztytoniowe alternatywy, pokazują kierunek rozwoju rynku. Z jednej strony świadczy to o sile lokalnego dziedzictwa, a z drugiej – o rosnącym społecznym zapotrzebowaniu na produkty zdrowsze, wygodne i bardziej świadome.
W kolejnych latach z pewnością zobaczymy dalszy wzrost oferty smaków i formatów, ale także zacieśnienie regulacji zdrowotnych oraz polityk ograniczających dostęp do najmocniejszych saszetek. Tak oto snus – od XVII‑wiecznych roślinnych eksperymentów nikotynowych – wkroczył w XXI wiek jako elegancki produkt globalny, który, w beztytoniowej odsłonie XQS, trafia do nowego pokolenia konsumentów.
Publikacja ma charakter informacyjny. Używanie tytoniu niesie za sobą poważne skutki zdrowotne. Palacze są szczególnie narażeni na:
- Choroby układu oddechowego – rozedmę płuc, przewlekłe zapalenie oskrzeli, raka płuc, raka języka, raka wargi, raka jamy ustnej, raka krtani, raka tchawicy, przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, astmę oskrzelową, gruźlicę.
- Choroby układu krążenia – chorobę niedokrwienną serca, zawał mięśnia sercowego, miażdżycę zarostową kończyn dolnych, nadciśnienie tętnicze, tętniaka aorty.
- Inne choroby: raka nerki, raka pęcherza moczowego, raka przełyku, wrzody żołądka oraz dwunastnicy, przepukliny jelitowe, choroby oczu (katarakty, niedowidzenia, degenerację plamkową), impotencję, upośledzenie płodności.
