Miliony Polaków postanowiły zastrzec swój unikalny identyfikator. Najnowsze statystyki pokazują, że to słuszna decyzja – tylko w pierwszym kwartale 2024 roku przestępcy próbowali wyłudzić kredyty na kwotę przekraczającą 82 miliony złotych. Ministerstwo Cyfryzacji wydało właśnie ważny komunikat.
Miliony Polaków muszą znać te zasady. Chodzi o zastrzeżony numer PESEL
Ponad 5 milionów Polaków zdecydowało się zastrzec swój numer PESEL. Ta forma ochrony danych osobowych staje się coraz popularniejsza, ale wiąże się z pewnymi zasadami, o których trzeba pamiętać. Resort cyfryzacji wydał właśnie pilne wytyczne.
Ministerstwo Cyfryzacji ma powody do zadowolenia. Innowacyjny system zastrzegania numerów PESEL, wprowadzony w listopadzie 2023 roku, okazał się strzałem w dziesiątkę. Już ponad 5 milionów obywateli zdecydowało się na dodatkową ochronę swoich danych osobowych poprzez aplikację mObywatel.
Najnowsze dane Związku Banków Polskich nie pozostawiają złudzeń – przestępcy regularnie próbują wykorzystać cudze numery PESEL do zaciągania kredytów. W pierwszych trzech miesiącach 2024 roku system wykrył ponad 3 tysiące prób wyłudzeń na oszałamiającą kwotę 82,9 milionów złotych. To absolutny rekord w 15-letniej historii raportu infoDOK.
Od 1 czerwca 2024 roku wszystkie instytucje finansowe mają obowiązek sprawdzać, czy numer PESEL potencjalnego klienta nie jest zastrzeżony. To dodatkowe zabezpieczenie skutecznie utrudnia działalność przestępcom.
Kiedy trzeba odblokować PESEL? Resort wydał specjalne wytyczne
Ministerstwo Cyfryzacji przypomina, że zastrzeżenie numeru PESEL nie ogranicza podstawowych czynności życiowych. Nadal możliwe jest korzystanie z opieki medycznej, realizacja recept czy wykonywanie standardowych operacji bankowych. Problemy mogą pojawić się jednak w specyficznych sytuacjach.
Resort wskazuje konkretne przypadki, kiedy należy cofnąć zastrzeżenie. Dotyczy to między innymi zakładania nowego rachunku bankowego, zaciągania kredytów, zakupów na raty czy podpisywania aktów notarialnych. Szczególną uwagę należy zwrócić na wypłaty gotówkowe przekraczające 12900 złotych – w takich sytuacjach bank wstrzyma transakcję na 12 godzin od momentu odblokowania numeru.
Ministerstwo przedstawia też praktyczne przykłady. Jedna z historii dotyczy kobiety, która po zakupie sprzętu AGD musiała odczekać 30 minut przed ponownym zastrzeżeniem PESEL-u. Z kolei mężczyzna, nieświadomy blokady swojego numeru, został zmuszony do 12-godzinnego oczekiwania na wypłatę większej kwoty. Te procedury mają chronić przed popularnymi oszustwami metodą „na wnuczka” czy „na policjanta”.
Co istotne, system oferuje również możliwość tymczasowego cofnięcia zastrzeżenia. Dzięki temu rozwiązaniu można z góry określić, kiedy numer PESEL ma zostać ponownie zablokowany. Odblokowania można dokonać przez aplikację mObywatel, stronę internetową lub osobiście w urzędzie gminy.
Warto zaznaczyć, że w przypadku zgubienia dowodu osobistego, system automatycznie uruchamia procedurę zastrzeżenia numeru PESEL. Ta funkcja działa niezależnie od procesu wydawania nowego dokumentu tożsamości.
