Coraz więcej Polaków wypłaca oszczędności z banków i chowa je w domowych sejfach. „Bankowanie pod poduszką” nabiera na sile wraz z rosnącym poczuciem niepewności. Wartość gotówki poza systemem bankowym eksperci szacują już na dziesiątki miliardów złotych.
99% kontroli skarbowych z nieprawidłowościami. Gotówka w domu może kosztować fortunę
Inspirację stanowią kraje zachodnie. W Niemczech i Szwecji rządy zalecały posiadanie zapasu pieniędzy na kryzys. W Polsce takie zalecenia nie padły, ale rosnące obawy skłaniają do kupowania sejfów. Problem w tym, że wraz ze wzrostem gotówki poza bankami rośnie zainteresowanie fiskusa. Urząd dostrzegł potencjał w śledzeniu przepływów i zintensyfikował kontrole.
Dzisiejsze kontrole to inny mechanizm niż dekadę temu. Urzędnicy nie muszą pukać do drzwi. Systemy automatycznie analizują dane z banków, platform sprzedażowych i KAS. Wezwanie dociera mailem lub listem poleconym.
Warszawska para zapłaciła 20 tysięcy za brakujące 27 tysięcy
Każda transakcja gotówkowa powyżej 15 tys. euro trafia do Generalnego Inspektora Informacji Finansowej – często to początek kontroli. W 2024 roku niemal 99% kontroli ujawniło nieprawidłowości.
Małżeństwo z Warszawy kupiło nieruchomość za ponad 320 tys. zł, ale nie udokumentowało pochodzenia 27 tys. zł. Urząd nałożył podatek karny ponad 20 tys. zł. Tłumaczenia o oszczędnościach z lat 60. czy sprzedaży biżuterii nie wystarczyły. Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził: liczą się tylko dokumenty, nie opowieści.
75% podatek od nieujawnionych dochodów
Najdotkliwsze narzędzie to 75% stawka podatku od nieudokumentowanych wydatków. Przykład: kupujesz mieszkanie za 500 tys. zł, udowadniasz 400 tys. zł, ale 100 tys. zł pozostaje bez pokrycia – fiskus naliczy 75 tys. zł podatku.
Na celowniku są osoby kupujące za gotówkę dobra przekraczające oficjalne dochody, przedsiębiorcy z wysokim stylem życia przy wykazywanych stratach oraz inwestorzy bez dokumentacji. Eksperci radzą dokumentować wszystko: kredyty, spadki zgłoszone do US, wyciągi bankowe, pisemne pożyczki rodzinne.
