Polska poczta stoi u progu największej transformacji w swojej historii. To, co przez dekady było codziennością – papierowe zawiadomienia w skrzynkach pocztowych – już wkrótce może stać się jedynie wspomnieniem. Zmiany, które nadchodzą, dotyczą nie tylko sposobu doręczania korespondencji, ale całego funkcjonowania komunikacji między państwem a obywatelami.
Koniec papierowego awizo! Poczta Polska szykuje przełom
Cyfryzacja sektora pocztowego nabiera tempa w tempie niemożliwym do wyobrażenia jeszcze kilka lat temu. Statystyki pokazują, że Polacy coraz chętniej korzystają z elektronicznych form komunikacji, choć wielu z nich wciąż nie zdaje sobie sprawy z nadchodzących zmian. System, który ma zastąpić tradycyjne formy korespondencji, rozwija się w zastraszającym tempie.
Liczby nie pozostawiają wątpliwości – technologia cyfrowa przejmuje kontrolę nad polską pocztą szybciej, niż ktokolwiek się spodziewał. Ostatnie miesiące przyniosły prawdziwy wysyp nowych użytkowników platformy elektronicznej. To dopiero początek lawiny zmian, która zaleje cały kraj.
Miliony Polaków już korzystają z cyfrowej poczty
System e-Doręczeń, będący elektronicznym odpowiednikiem tradycyjnych listów poleconych z potwierdzeniem odbioru, już teraz obsługuje ponad 2 miliony skrzynek odbiorczych. Co szczególnie istotne, aż trzy czwarte z nich powstało właśnie w bieżącym roku. To pokazuje skalę przemian zachodzących w sposobie komunikacji Polaków z urzędami i instytucjami.
Dane dotyczące nadanych przesyłek robią jeszcze większe wrażenie. Instytucje, firmy oraz osoby prywatne wysłały już przy wykorzystaniu systemu e-Doręczeń prawie 39 milionów przesyłek. Wśród nich znalazło się 12 milionów cyfrowych listów poleconych oraz ponad 26 milionów przesyłek hybrydowych. Zdecydowana większość, bo 92 procent wszystkich przesyłek, została nadana właśnie w 2025 roku.
Dynamika wzrostu jest imponująca. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy przez system przeszło ponad 35 milionów przesyłek, z czego niemal 12 milionów to korespondencja całkowicie cyfrowa. Te liczby przekonały Pocztę Polską do podjęcia decyzji o dalszych, znacznie bardziej radykalnych krokach w kierunku cyfryzacji.
Styczeń przyniesie koniec pewnej epoki
Pierwszy dzień stycznia 2026 roku zapisze się jako historyczna data w dziejach polskiej poczty. Od tego momentu znaczna część administracji publicznej będzie zobowiązana do doręczania pism wyłącznie przez system e-Doręczeń. Papierowe awiza przestaną być dostarczane do domów milionów Polaków.
Zmiany nie obejmą jednak wszystkich w jednakowy sposób. Nowa procedura będzie dotyczyć wyłącznie osób posiadających założone konto w systemie oraz adres do doręczeń elektronicznych. Dla pozostałych odbiorców przewidziano rozwiązanie pośrednie – usługę hybrydową, w której korespondencja jest wysyłana cyfrowo, następnie drukowana maszynowo w specjalnych ośrodkach Poczty Polskiej, a dopiero potem dostarczana przez listonoszy do domów.
Przedstawiciele Poczty Polskiej nie ukrywają zadowolenia z dotychczasowych wyników, ale jednocześnie stawiają sobie ambitne cele na przyszłość. Paweł Raczyński, Prokurent Zarządu Poczty Polskiej w obszarze IT i Dyrektor Departamentu Transformacji Cyfrowej, podkreśla znaczenie edukacji społeczeństwa w zakresie korzyści płynących z cyfrowej korespondencji.
Jego zdaniem dynamiczny rozwój systemu e-Doręczeń widoczny jest z miesiąca na miesiąc, a zakończenie okresu przejściowego oraz wprowadzenie obowiązku dla instytucji administracji publicznej przyspieszy proces akceptacji nowych rozwiązań przez obywateli.
Cyfrowa rewolucja wykracza poza e-Doręczenia
Poczta Polska nie poprzestaje na jednym systemie elektronicznym. Równolegle rozwija usługę e-Polecony, skierowaną do podmiotów niepublicznych. Rozwiązanie to umożliwia korespondencję między firmą a osobą prywatną, w odróżnieniu od e-Doręczeń, gdzie jedna ze stron musi być podmiotem publicznym. E-Polecony pozwala na całkowitą rezygnację z papierowej korespondencji w kontaktach prywatnych i biznesowych.
Proces założenia adresu doręczeń elektronicznych nie jest skomplikowany. Wystarczy złożyć wniosek o nadanie takiego adresu do ministra cyfryzacji poprzez rządową stronę internetową. Po utworzeniu konta należy aktywować publiczną skrzynkę doręczeń oraz usługę e-Polecony, a następnie zaakceptować regulamin. System gwarantuje bezpieczeństwo – niemożliwe jest podszywanie się pod inne osoby.
Poczta Polska uruchomiła również nowoczesną platformę ePoczta-Polska.pl, działającą całą dobę przez siedem dni w tygodniu. Użytkownicy mogą tam kupować usługi cyfrowe, w tym pakiety e-Poleconych, które umożliwiają błyskawiczne nadawanie cyfrowych listów do innych osób czy firm. Koszt pojedynczej przesyłki nie przekracza 2 złotych.
Oferta platformy obejmuje również narzędzia istotne dla przedsiębiorców, takie jak podpis cyfrowy, pieczęć cyfrowa czy certyfikat SSL. Klienci mogą wybierać spośród pakietów zawierających 10, 20 lub 50 cyfrowych przesyłek miesięcznie. Dostępna jest również opcja płatności jednorazowych za pojedyncze e-Polecone.
