Po decyzji Stanów Zjednoczonych o wstrzymaniu wsparcia militarnego dla Ukrainy, polski rząd mobilizuje siły. Premier Donald Tusk zwołał nadzwyczajne posiedzenie, podczas którego padły słowa o „największym wyzwaniu dla bezpieczeństwa od kilkudziesięciu lat”. Sytuacja wymaga natychmiastowych działań i pełnej konsolidacji sił politycznych. Co oznacza ta decyzja dla Polski i regionu?
Polska na pierwszej linii kryzysu międzynarodowego
Informacja spadła jak grom z jasnego nieba. Stany Zjednoczone, główny dostawca pomocy militarnej dla walczącej Ukrainy, postanowiły wstrzymać całe wsparcie wojskowe. Decyzja Białego Domu została ogłoszona w nocy z poniedziałku na wtorek polskiego czasu i wywołała natychmiastową reakcję polskiego rządu.
Na wtorkowym posiedzeniu Rady Ministrów premier Donald Tusk nie ukrywał powagi sytuacji. Potwierdził, że doniesienia nie są tylko pustymi słowami, a rzeczywistość jest już inna. – Meldunki, które napływają z granicy, z naszego hubu w Jasionce, potwierdzają zapowiedzi strony amerykańskiej – poinformował szef rządu. Podkreślił, że nowa sytuacja stawia Europę, Ukrainę i Polskę w znacznie trudniejszej pozycji, ale jak zaznaczył: „musimy tej sytuacji sprostać”.
Premier zaapelował do wszystkich ministrów o pełną solidarność i koncentrację. Wskazał, że nadchodzący okres będzie wymagał zawieszenia jałowych dyskusji, sporów prestiżowych i nieporozumień koalicyjnych. Tusk wprost stwierdził, że rząd będzie teraz podejmować decyzje „w trybie w jakimś sensie nadzwyczajnym”, co podkreśla wyjątkowość okoliczności.
Na poważny charakter obecnej sytuacji zwrócił również uwagę szef MON, wicepremier Władysław Kosiniak-Kamysz. Określił on obecne wyzwania jako „największe w ostatnich kilkudziesięciu latach w kwestiach bezpieczeństwa”. To jednoznaczna deklaracja, która pokazuje, jak poważnie polski rząd traktuje nagłą zmianę amerykańskiej polityki wobec konfliktu w Ukrainie.
USA wycofują wsparcie dla Ukrainy. Strategia Polski nie ulega zmianie
Pomimo szoku, jaki wywołała decyzja USA, polska strategia pozostaje niezmienna. Donald Tusk wyraźnie zaznaczył, że Polska nadal będzie wskazywać bezpieczeństwo jako priorytet wszystkich polityk europejskich, szczególnie teraz, gdy sprawuje prezydencję w Unii Europejskiej.
Premier przedstawił dwutorowe podejście do obecnej sytuacji. Z jednej strony zapowiedział „maksymalną intensyfikację działań w Europie na rzecz zwiększenia własnych możliwości obronnych”, a z drugiej deklarował dalszą „dbałość o jak najlepsze relacje transatlantyckie i współpracę z naszym najważniejszym sojusznikiem, Stanami Zjednoczonymi” – mimo niesprzyjających okoliczności.
Te słowa jasno wskazują, że Polska nie zamierza odwracać się od swoich dotychczasowych zobowiązań i priorytetów, nawet w obliczu tak poważnych zmian geopolitycznych. Premier zaznaczył wprost, że strategiczne myślenie się nie zmienia, co można odczytać jako sygnał dla sojuszników i samej Ukrainy, że Polska pozostanie konsekwentna w swoich działaniach.
Wicepremier Kosiniak-Kamysz jeszcze dobitniej podkreślił polskie stanowisko, mówiąc jasno. – Polska realizuje misję wsparcia dla Ukrainy. Szkolimy żołnierzy, przekazujemy sprzęt, pomagamy w transporcie i będziemy to realizować cały czas, bo to jest racja stanu Rzeczpospolitej – powiedział. Uznał wręcz, że ktokolwiek tego nie rozumie, „jest w daleko idącym błędzie, działa przeciwko Polsce”.
USA wycofują wsparcie dla Ukrainy. Strategia Polski nie ulega zmianie
Polski rząd liczy także, że amerykańska decyzja ma charakter tymczasowy. Kosiniak-Kamysz wyraził nadzieję, że „czas przeglądu tej pomocy nie będzie trwał zbyt długo”, zapewniając jednocześnie, że „strona polska realizuje wszystkie działania bez żadnych zakłóceń”. W praktyce polska odpowiedź na kryzys przybiera już konkretny kształt.
Premier zapowiedział przyspieszenie prac nad projektem ustawy o szczególnych zasadach inwestycji w obronność. Zwrócił się do wiceszefa MON Cezarego Tomczyka o przygotowanie tego aktu prawnego w ekspresowym tempie – być może już za tydzień rząd przyjmie projekt, który ma „bardzo ułatwić i uprościć inwestowanie we wszystko, co związane jest z obronnością, przemysłem obronnym”.
Dodatkowym elementem reakcji ma być także przesunięcie środków finansowych. Premier podziękował minister Pełczyńskiej-Nałęcz za informację o możliwości uwolnienia do 30 miliardów złotych z Krajowego Planu Odbudowy z przeznaczeniem „na szeroko pojętą obronność i przemysł obronny”.
