Nowe przepisy dotyczące renty wdowiej wprowadzają możliwość łączenia emerytur po zmarłym małżonku z własnym świadczeniem. Marcowa waloryzacja podniosła maksymalną kwotę o prawie 300 złotych brutto. Kto może liczyć na dodatkowe pieniądze od ZUS i jakie warunki trzeba spełnić?
Marcowa waloryzacja zmienia zasady gry. Renta wdowia będzie wyższa niż planowano
Emeryci i renciści od dawna czekali na zmiany w przepisach dotyczących wypłat świadczeń po śmierci małżonka. Dotychczasowy system stawiał owdowiałe osoby przed trudnym wyborem – mogły pobierać albo własne świadczenie, albo rentę rodzinną po zmarłym partnerze. Nowe przepisy, obowiązujące od początku stycznia, wprowadzają możliwość łączenia obu świadczeń. Co warto wiedzieć o nadchodzących zmianach i kto może liczyć na dodatkowe pieniądze?
Wprowadzone na początku roku przepisy umożliwiają owdowiałym emerytom otrzymywanie dwóch świadczeń jednocześnie. Mogą oni wybrać opcję pobierania pełnej (100 proc.) renty rodzinnej i dodatkowo 15 proc. własnego świadczenia. Alternatywnie mogą zdecydować się na 100 proc. własnej emerytury lub renty oraz 15 proc. renty rodzinnej po zmarłym małżonku.
To fundamentalna zmiana w porównaniu z poprzednim systemem, który zmuszał do wyboru tylko jednego świadczenia. Warto przypomnieć, że dotychczas renta rodzinna wynosiła maksymalnie 85 proc. świadczenia zmarłego małżonka. Nowe przepisy pozwalają na znacznie korzystniejsze rozwiązanie finansowe dla osób, które straciły współmałżonka.
Marcowa waloryzacja rent i emerytur przyniosła dodatkową korzyść dla potencjalnych beneficjentów renty wdowiej. Ponieważ minimalna emerytura wzrosła z 1780,97 zł do 1878,91 zł brutto, automatycznie podwyższył się też maksymalny próg renty wdowiej. Obecnie wynosi on 5636,73 zł brutto, podczas gdy jeszcze na początku roku było to 5342,91 zł brutto. Oznacza to wzrost o niemal 300 złotych.
Warto jednak pamiętać, że kwota świadczenia jest ustalana indywidualnie i może znacząco się różnić w zależności od wysokości świadczeń obojga małżonków. Zgodnie z przepisami, jeśli suma świadczeń przekroczy trzykrotność najniższej emerytury, ZUS pomniejszy wypłacaną kwotę o wartość tego przekroczenia.
Renta wdowia. Komu przysługuje? Kto może skorzystać i kiedy można spodziewać się pierwszych wypłat?
Nie każdy owdowiały emeryt automatycznie otrzyma rentę wdowią. Przepisy nakładają konkretne warunki, które należy spełnić. Osoba ubiegająca się o to świadczenie musi osiągnąć wiek emerytalny (minimum 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn) oraz pozostawać we wspólności małżeńskiej aż do śmierci współmałżonka. Konieczne jest również prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego z osobą zmarłą.
Istotnym ograniczeniem jest wymóg nabycia prawa do renty rodzinnej nie wcześniej niż 5 lat przed osiągnięciem wieku emerytalnego. W praktyce oznacza to, że kobieta może starać się o rentę wdowią, jeśli została wdową nie wcześniej niż w wieku 55 lat, a mężczyzna – jeśli został wdowcem nie wcześniej niż w wieku 60 lat.
Dodatkowo wdowa lub wdowiec nie mogą obecnie pozostawać w związku małżeńskim. To warunek wykluczający osoby, które po śmierci małżonka ponownie wstąpiły w związek małżeński.
Pierwszych wypłat świadczenia należy spodziewać się na początku lipca. Zainteresowani mogą już składać wnioski – zarówno elektronicznie poprzez portal PUE/eZUS, jak i w tradycyjnej formie papierowej w dowolnej placówce ZUS lub pocztą.
